ŠTA JE UROĐENA SRČANA MANA?
Urođena srčana mana je poremećaj u građi srca koji nastaje u prvim nedeljama trudnoće. Javlja se sa učestalošću od gotovo 1 na 100 živorođene dece i predstavljaju ubedljivo najčešći ali i najvažniji razlog za upućivanje deteta na pregled kod dečijeg kardiologa.
SIMPTOMI / TEGOBE / SMETNJE
Urođene srčane mane su brojne i mogu biti lake ali i veoma teške. Shodno tome simptomi su kod lakih mana često veoma teško uočljivi. S druge strane, teške mane se obično obično ispoljavaju izraženim simptomima koji se ispoljavaju već u prvim mesecima života.
Najvažniji od ovih simptoma su:
- ubrzano i otežano disanje
- zamaranje pri hranjenju
- znojenje
- nenapredovanje u telesnoj masi
- plavljenje jezika i vidljivih sluzokoža
KAKO SE POSTAVLJA DIJAGNOZA?
Urođena srčana mana se se dijagnostikuje na osnovu:
- anamneze
- kliničkog pregleda sa EKG-om - kod oko polovine težih srčanih mana dominatan klinički nalaz je šum na srcu
- rentgenskog snimka pluća i srca
- ultrazvuka srca ( ultrazvučnog pregleda srca)
Po potrebi, ispitivanje treba dopuniti:
- CT ( skenerskim) snimkom srca i velikih krvnih sudova
- nuklearnom magnetnom rezonancijom srca ( NMR)
- kateterizacijom srca
ŠTA JE UZROK?
Uzrok poremećaja u građi srca u ranim nedeljama trudnoće u najvećem broju slučajeva nije poznat. Kao potencijalni uzroci najčešće se pominje tzv multifaktorijalno poligensko nasleđe ( kombinovani uticaj genetskih faktora i faktora spoljne sredine). Anomalije hromozoma mogu biti ali su ređe uzročnici urođenih srčanih mana.
KAKO SE LEČE UROĐENE SRČANE MANE?
Lečenje urođenih srčanih mana može biti transkatetersko ili kardiohirurško. Kritične urođene srčane mane su one koje zahtevaju ovakvo lečenje unutar prva 2 meseca života.
DA LI SE MOŽE SPREČITI POJAVA BOLESTI?
Većina urođenih srčanih mana se mogu otkriti tokom trudnoće i to tako što se trudnici uraditi fetalna ehokardioglafija – ultrazvuk srca ploda. Blagovremeno otkrivanje urođene srčane mane omogućava i blagovremeno lečenje, planiranje porođaja i postupaka posle rođenja a nekada se , kod teških urođenih srčanih mana, savetuje prekid trudnoće.
Autor: Prof. dr Jovan Košutić pedijatar-kardiolog
